Ontrafeld

Hoewel we onszelf graag als rationele mensen beschouwen, blijken we vaak onrealistische, bijna mythische, verwachtingen van het leven te hebben. Omringd door coaches en stapels zelfhulpboeken geloven we heilig in de maakbaarheid van het bestaan. Ook de westerse samenleving koestert dit optimisme, waardoor rampen en catastrofes ons steeds weer verrassen. Deze karaktertrek heeft veel voordelen, maar ook één nadeel: we hebben de neiging de rampen uit het verleden te vergeten. Maar onverwachte rampen zijn van alle tijden. Klimaatveranderingen in de prehistorie, de vluchtelingencrisis in de bronstijd, de Zwarte Dood: het zijn allemaal voorbeelden van catastrofes die de samenleving diep schokten en onze voorouders dwongen om nieuwe paden in te slaan. Hoe kunnen we leren van de rampen uit het verleden om onze maatschappelijke veerkracht te vergroten?

Recensies en reacties

‘Religiewetenschapster en archeologe Van den Berg is de ideale gids langs de grote crises van weleer, of het nu klimaatrampen zijn, onbeheersbare vluchtelingenstromen, pandemieën, oorlogen.’

HP/De Tijd, 28-09-2023

‘Intelligent en helder geschreven, met ruimte voor het persoonlijke perspectief van de auteur.’

Rozet.nl, oktober 2023

‘In haar boek Ontrafeld. Hoe rampen de wereld veranderen. Een geschiedenis van crisis en herstel toont Martine van den Berg met talloze historische verhalen hoe de mensheid in tijden van oorlog, epidemie en natuurgeweld ten onder ging maar ook weer boven kwam. Na een tip van een collega kocht ik het boek, in de hoop op houvast bij mijn eigen vragen. Het kon soms eeuwen duren, beschrijft Van den Berg, maar mensen herstelden zich op de een of andere manier altijd weer. Soms op een andere plek, soms belast met intergenerationeel trauma, soms in een samenleving waar de sociale verhoudingen op zijn kop gezet werden. Het zijn deze geschiedenissen die mij helpen om naar mijn eigen idee grip te hebben op de actualiteit.’

Trouw, 01-12-2023

Interviews